Akören Köyü

Safranbolu'lu olarak bizim gözümüzden Safranbolu da neler yapılır, nerelere gidilir, ne nerde yenir, neler görülmelidir, nesi meşhurdur derleyelim istedim. Turizm sitelerinin hepsinde bunlar bolca yazıyor aslında ama bizim burda yazacaklarımız sanırım daha ticari olacaktır. Çünkü hepimiz kuyu kebabının en lezzetlisini, lokumun en tatlısını, manzaranın en güzelini, çarşıdaki dükkanın en ucuzunu yaşayarak öğrenmişizdir. Siz yorumlar da mümkün olduğu kadar ayrıntılı olarak sizin için "en" leri yazarsanız bende becerebildiğim kadar burada derleyeceğim ve başlıklar altında listeleyeceğim.

 İstatistikler siteye günde ortalama 40 kişinin girdiğini söylesede forum da veya yorumlarda bizlere fikirlerini paylaşan, aktif şekilde siteyi kullanan kişilerin kim olduklarına dair elimizde bir liste yoktu. Küçük bir araştırma yaparak aşağıda akören.com yoklaması sonucu "Burda" diyenleri listeledim.

 Bu listede gözümden kaçanlar veya username'inden ismini anlamadıklarım muhakkak vardır. Onlardan şimdiden özür diliyorum. yorumlar bölümünde uyarı yaparlarsa onları da en kısa zamanda ekleyeceğim.

Akören.com Yoklaması

• Asiyegilden Seyhan Topuz
• Asiyegilden Mine
  
  
• Börekgilden Selva Kiraz Budak
  
  
• Çakırgilden Çetin

• Çavuşgilden (Yukarı Halil) Merve Doğan
  
  
• Çimenezmezgilden Serpil Kurtuluş
  
  
• Ekmekçigilden Metin
  
  
• Ezzacıgilden Ayhan Memik
• Ezzacıgilden Faruk Memik
• Ezzacıgilden Gökhan Memik
• Ezzacıgilden Namık Memik
  
  
• Fındıkçıgilden Melike
  
  
• Gürizgilden Hüseyin Sarıkaya (Muhtarımız) 
• Gürizgilden Elif Sarıkaya
• Gürizgilden Ercan Çelikkan
• Gürizgilden Güven Sarıkaya
• Gürizgilden Sinan 
  
  
• Hasanefendigilden Halil Özküçük
  
  
• Hacemingilden Cihan Kara
  
  
• Hayamagilden Aysun Demirbaş
• Hayamagilden Sibel Demirbaş
• Hayamagilden Sinan Demirbaş
  
  
• Haytagilden T.Şakir Aydın
• Haytagilden (Karayastıkgil) Sibel Ayrancı Özdemir
  
  
• Hocagilden Ertuğ Akyol
• Hocagilden Mahmut Akyol
  
  
• Höpüşgilden Ali Erdoğan
• Höpüşgilden Ayhan Erdoğan
  
  
• Kalaycıgilden Ahmet Öztürk
  
  
• Kalaycıgilden Ali Arif Kiraz
  
  
• Karakagilden Abdullah Doğanlar
• Karakagilden Sare Doğanlar
  
  
• Karayastıkgilden Hasan Ayrancı
  
  
• Kölogilden Volkan
  
  
• Köşeligilden Ferhat Gökosmanoğlu
• Köşeligilden Funda Gökosmanoğlu
• Köşeligilden Tolga Gökosmanoğlu
  
  
• Mologilden Fatih Demirkaya
  
  
• Sırçalıgilden Mehmet
  
  
• Toruçgilden Kerem Şenol
• Toruçgilden Cengiz Şenol
• Toruçgilden Mustafa Tuğral
• Toruçgilden Yasemin
  
  
• Yukarı Zoroğgilden Gönül
• Yukarı Zoroğgilden Emine Şener Ünver
• Yukarı Zoroğgilden Mustafa Şener
  
• Yukarı Zoroğgilden Gökberk Şener

• Kadıbükünden Ali Osman Kaya (Toruçgilden) 
  

Komşu köylerimiz de (Safranbolu'nun Köyleri) bizler için çok önemli olduğu düşüncesindeyiz. O köylerde hepimizin bir akrabası, bir yakını, bir tanıdığı bulunmakta. Komşu köylerle ilgili bilgilere aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.

Konarı Köyü
http://www.konari.org/Default.asp

Gündoğan Köyü
http://gundogankoyusafranbolu.blogcu.com/
Fotoğrafları : http://www.flickr.com/photos/9436877@N07/

Çıraklar Köyü
http://www.ciraklar.com/

Kuzyaka Köyü
http://www.kuzyakahacilar.com

Davutobası Köyü
http://www.davutobasi.com/

Yörük Köyü
http://www.yorukkoyu.org/

Üçbölük (Ilbarıt) Köyü
http://ucboluk.wordpress.com/

Yazıköyü
http://yazikoyum.wordpress.com/

Pelitören Köyü
http://www.pelitoren.com

Bulak Köyü
http://www.bulakonline.info/
 
Uluyayla
http://www.uluyayla.com

Harmancık
http://www.harmancik.org.tr.tc/

Safranbolu, Karabük ilinin en büyük ve gelişmiş ilçesidir. Konumu yaklaşık olarak Ankara'nın iki yüz kilometre kuzeyinde ve Karadeniz'in yüz kilometre güneyindedir. Karabük ilçe merkezinin de 9 kilometre kuzeyinde bulunmaktadır. Klasik Osmanlı kent mimarisini yansıtan tarihî evleri ile ünlü olan şehir bu özelliği sayesinde 17 Aralık 1994 tarihinden beri Türkiye'de Dünya Miras Listesi'nde yer alan 9 kültürel varlıkdan biridir ve turistik ilgi çekmektedir.[3] Safranbolu ismini, bölgede yetişen ve nadir bir bitki olan safrandan alır. Safranbolu coğrafi konumu nedeniyle tarih boyunca idari ve ticari bir merkez olmuştur. 2000 nüfus sayımına göre nüfusu 47.257'dir. Tarihte Paflagonya olarak adlandırılan bölgede bulunur ve birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Türkler tarafından kesin olarak alınışı 1196 yılındadır. Osmanlı zamanında 17. yüzyılda İstanbul-Sinop yolu üzerinde olması nedeniyle tarihteki en önemli dönemini yaşamıştır.

Şehir eski çağlarda Homeros'un İlyada destanında geçen Paflagonya (Paphlagonia) bölgesinde yer almaktadır ve bilinen tarihi M.Ö. 3000 yıllarına kadar gider. M.Ö. 3000 ve 4000 tarihli tümülüsler, Safranbolu'nun insan yerleşimi açısından uzun bir tarihî olduğunu göstermektedir. Şehir Flaviopolis, Theodoropolis, Hadrianopolis, Germia ve Dadibra (Dadybra) gibi antik kasabalarla yorumlanmıştır. Bölgedeki bilinen ilk medeniyetler Hititlerin komşuları olan Gaspalar ve Zalpalardır. Bölgede sırası ile Hititler, Frigler, dolaylı yoldan Lidyalılar, Persler, Helenistik Krallıklar (Pondlar), Romalılar (Bizans), Selçuklular, Çobanoğulları, Candaroğulları ve Osmanlılar egemenlik kurmuşlardır.

Şehir Selçuklular tarafından geçici olarak fethedildiğinde adı Dadibra idi. Safranbolu, Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan'ın oğlu Muhiddin Mesut Şah tarafından 1196 tarihinde Türklerin eline geçmiştir. Muhiddin Mesut Şah Yunanlı-Bizanslı nüfusa savaşmadan teslim olmaları durumunda hayatlarını koruyacağına söz vermiştir fakat kayıtlara göre şehir savaşla ele geçirilmiştir ancak Hristiyanlara ne olduğu hakkında bir bilgi yoktur. 1213-1280 tarihleri arasında Çobanoğulları, 1326-1354 tarihleri arasında Candaroğlulları ve 1423 yılından sonra Osmanlı Devleti'nin elinde bulunmuştur. Şu anki Kıranköy bölgesinde yaşayan Yunanlı topluluk bulunmaktaydı, burası daha sonra merkez Yunan mahallesi olmuştur ve 1923'deki nüfus değişimi bu bölgede gerçekleşmiştir.

Selçukluların idaresinde şehrin adı Zalifre olmuştur ve Sinop - Kastamonu - Safranbolu - Gerede - Söğüt uç bölgesi durumuna gelmiştir. Sonraki yıllarda şehi Türkmenler ve Bizanslılar arasında birkaç defa el değiştirmiştir. 1213 ile 1280 yılları arasında kasabayı, Anadolu Selçuklu Devleti'nin uç beyliği durumundaki Kastamonu ve Sinop bölgesine yerleşmiş olan Çobanoğulları Beyliği yönetmiştir. Daha sonra Çabanoğuları Moğol İlhanlılar'a vergi vermeye başlamıştır.

1326'da Candaroğulu Süleyman Paşa şehri ele geçirmiştir. 1332'de Kastamonu'ya gitmekte olan İbn Battuta ve Kastamonu paşasının oğlu vali Ali Bey ile görüşmüştür. İbn Battuta'ya göre geldiğinde, Hanafi ögretisini öğretmekte olan bir medrese bulunmaktaydı. Candaroğulları dönemiyle bölgede İslami mimari hareketlenmiştir, bu dönemde Gazi Süleyman Paşa Camii kullanılmaktaydı. Ayrıca eski bir Bizans kilisesi, iki hamam ve çeşitli çeşmeler bulunmaktaydı. Diğer benzer bir islami yapılanma ancak 17. yüzyılda olacaktır.

Safranbolu 14. yüzyılın ortalarında ilk defa Osmanlı kontrolüne geçmiştir ve bu tarihten 1416'da tamamen fethedilene kadar Osmanlı Devleti ile Candaroğulları arasında bir sınır bölgesi olmuştur. Bölgeye Osmanlılar Yörükan-i Taraklı olarak bilinen çok sayıda Türkmen göçebeyi yerleştirmeye çalışmıştır ve şehrin ismi bu dönemden sonra Taraklı Borglu veya kısaca Borglu ve Borlu olarak adlandırılmıştır. 18. yüzyılın ortalarında Zağfiran Borlu kullanılmaya başlanmıştır ve daha sonra 19. yüzyılın ortasında kısa bir süre için Zağfiran Benderli kullanılmıştır fakat 19. yüzyılın son çeyreğinde Zağfiran Bolu olarak değişmiştir.[5][6] En son olarak ise Zafranbolu ve daha sonra Safranbolu şekline dönüşmüştür.

Osmanlı Devleti zamanında özellikle 17. yüzyılda İstanbul-Sinop kervan yolu üzerinde konaklama merkezi olmasıyla kültürel ve ekonomik olarak en yüksek düzeyine ulaşmıştır. Aynı devirde Osmanlı sarayı ve devlet adamları şehre önemli eserler katmıştır.

18. yüzyıldan başlayarak, III. Selim ve II. Mahmud dönemlerinde de devam eden ve 1850'den sonra artan İstanbul'a olan belgelenmiş göç ile Safranbolulular sarayda etkili olmaya başlamışlardır. Göçmenlerin çoğunluğu fırıncılık veya denizcilik yapmaktaydılar. Xavier de Planhol'a göre 1860'dan başlayarak Safranbolulular İstanbul'da fırıncılık konusunda tekel kurmuşlardı ve fırınlarda çalışan yaklaşık her beş kişiden üçü Safranbolu bölgesinden gelmekteydi. Büyük ihtimalle mevki sahibi ve tanınmış kişiler Safranbolu'dan akrabalarını, arkadaşlarını veya müşterilerini İstanbul'a getirmekteydiler. Planhol'a göre Safranbolu'dan İstanbul'a gelen Yunanlıların büyük çoğunluğu denizcilik yapmaktaydılar.

1939'da çalışmaya başlayan Karabük Demir Çelik Fabrikası ile Karabük ilgi merkezi durumuna gelmiştir ve Safranbolu 1950'lerde Anadolu'da gerçekleşen modern şehirleşmeden fazla etkilenmemiştir. Bu nedenle mimari gelenekleri, özellikle yarı ahşap, üç odalı Pontian Yunan stilinde depreme dayanıklı evleri korunmuştur.[4] UNESCO tarafından 17 Aralık 1994 tarihinde Dünya Miras Listesi'ne alınarak "Dünya Kenti" unvanını almıştır. Dünya Miras Şehirleri Organizasyonu'nun (OWHC) aktif üyesi olan Safranbolu'da 2000 yılında OWHC yönetim kurulu toplantısı düzenlenmiştir.

Batı Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Safranbolu, il merkezinden 8 km ve denizden 65 km içerdedir. İlçe, Karabük (merkez, Ovacık ve Eflani), Bartın (Ulus) ve Kastamonu (Araç) illeri ile çevrilidir.

Büyük bölümü ormanlık olan ve yüzölçümü 1.013 km2 olan şehir coğrafi açıdan engebeli bir bölgededir. Şehrin en alçak noktasının rakımı 300 metre iken en yüksek noktası 1.750 metredir, şehir merkezinde ise en alçak nokta 400 metre ve en yüksek nokta 600 metre civarındadır.

İlçeden geçen önemli akarsulardan Araç Çayı, Soğanlı Çayı ve Ovacuma Deresi'nin yanında su miktarı az olan ve büyük kanyonlar oluşturan çok sayıda küçük derecik bulunmaktadır. Derin ve uzun kanyonların yanında, büyük mağaralar ve dağ yamaçlarında bulunan mağara ağızlarından çıkan büyük çaplı sular bulunmaktadır. Tokatlı (Gümüş), Akçasu ve Bulak dereleri üç ayrı kanyon oluşturarak şehirden geçip Araç Çayı'na karışırlar. Araç Çayı ise Soğanlı Çayı ile birleşir ve Filyos Çayı'ndan Karadeniz'e ulaşır.

Safranbolu'da Uluyayla ve Sarıçiçek olmak üzere iki yayla bulunmaktadır. Şehre 50 kilometre uzaklıkta bulunan, 280 hektar ve 7 kilometre uzunluktaki Uluyayla'nın ortasında bir gölet ve içinde yer altı nehri olan bir mağara vardır.Safranbolu'ya 8 kilometre uzaklıkta olan Sarıçiçek yaylasında ise kamp ve dağcılık yapılmaktadır.[8] Ayrıca şehirde kanyonlar ve mağaralar bulunmaktadır. Uzunluğu 2,725 metre olan Bulak (Mencilis) Mağarası'nın iki girişi bulunmaktadır ve 350 metrelik kısmı ışıklandırılmıştır. Yatay gelişmiş ve fosil Hızar Mağarası'nın büyük bir girişi vardır. Ağzıkara Mağarası ise sarkıt ve dikitleri ile dikkat çekmektedir.[9]

Karadeniz ve İç Anadolu iklimleri arasında bulunan Safranbolu'da yazlar sıcak, kışlar soğuk, baharlar ılık ve serin geçer. İlkbahar ve sonbahar oldukça uzundur. Özellikle son yıllarda yaz ayları kurak geçmeye başlamıştır, yağışlar ilkbahar, sonbahar ve kış aylarında olur. Yıllık yağış miktarı ortalama 500 mm., nem oranı ise % 60 civarındadır. Yılda ortalama 35 gün kar yağışı olur.

Şehrin Çarşı ve Bağlar kısımları farklı yüksekliklerdedir ve çevrelerinde ormanlar bulunur, bu nedenle bölgeler arası ısı farklılıkları vardır. Çarşı kısmı vadilerin yan yamaçlarında bulunur, daha ılık ve rüzgârsız olan bölge kışlık olarak kullanılır ve daha az kar yağışı olur. Yüksek kesimlerde bulunan Bağlar kısmı ise, rüzgârlara açık, yaz aylarında serin, kış aylarında karlıdır, bu nedenle yazlık olarak kullanılır.

19. yüzyılın sonlarına doğru şehrin nüfusu yaklaşık 7.500'dü. 1923'de Yunan Ortodoks nüfusun 1923 mübadelesi ile Yunanistan'a göç ettirilmesi ile nüfus 5.000'e düşmüştür ve 1940'lara kadar bu şekilde kalmıştır. 1937'de Karabük Demir Çelik Fabrikası'nın açılması ile birçok zanaatkâr ve çiftçi fabrikada çalışmak için Safranbolu'yu terketmiştir, Karabük'ün nüfusu 100.000'e çıkmıştır ve bununla birlikte dış göçe rağmen Safranbolu'nun nüfusu 1940'lardan sonra yaklaşık 20.000'e çıkmıştır.

1997 sayımında 44.788 olan nüfus, 2000 sayımına göre 31.697'si merkezde, 15.560'ı ise köylerde olmak üzere 47.257'dir. 1997 yılı Safranbolu Belediyesi nüfusu 32.150'dir ve Ovacuma Belediyesi nüfusu 1879'dur.

19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin idari yapılanmasındaki reformlar sonucunda Safranbolu, Safranbolu kazasının merkezi olmuştur ve Kastamonu iline bağlanmıştır. 19. yüzyılın sonlarına doğru eski zamanlarda kale olan tepeye modern bir hükümet binası yapılmıştır.

Osmanlı zamanında önemli bir kısmı idari olarak Kastamonu'ya bağlı olan Safranbolu Cumhuriyet döneminde Zonguldak'a bağlanmıştır. Daha sonra 1937 yılına kadar Safranbolu'ya bağlı Öğbeli Köyü'nün bir mahallesi olan, Karabük'ün 6 Haziran 1995'de il olması ile Karabük'ün bir ilçesi durumuna gelmiştir.

Safranbolu kaymakamı İzzettin Küçüktür. İlçenin Safranbolu ve Ovacuma olmak üzere iki belediyesi bulunur. 2004 yılı seçimlerinde Safranbolu belediye başkanlığını AKP'den Nihat Cebeci %46.27, ve Ovacuma belediye başkanlığını DSP'den Abdullah Deniz %42.70 oyla almıştır.

İlçe yerleşim açısından üç önemli bölüme ayrılmıştır. Eski şehir olarak adlandırılan kısım, birçoğu koruma altında olan ve bazıları müze olarak kullanılan yarı ahşap üç katlı evlerin olduğu kısımdır. Resmi adı Misakı Milli olan ve halk tarafından Granköy olarak adlandırılan Kıranköy ise, 1923 mübadelesinden önce Yunan Ortodoks halkın yaşadığı bölgedir. Bağlar bölgesi ise varlıklı ailelerin yaz aylarını üzüm bağlarında ve meyve bahçelerinde geçirdiği bölgedir.1923'e kadar bağlarda Türk ve Yunan aileler yakın olarak yaşamaktaydılar, 1923'den sonra eski Safranbolu'da yaşayanlar nüfus devamlı olarak bağlarda yaşamaya başlamıştır.

 Kaynak : Wikipedia

Köyümüzde kullanılan aile isimlerinden bir kısmını bu listede topladık. Yapılan yorumlar ile daha da göncelleştireceğiz.

Ağaseyin Gil
Ahmetağa Gil
Akça Gil
Akmıstan Gil
Akyazmalı
Asiye Gil (Berber Osman Gil)
Aşağı Gürüz Gil
Aşağı Ateş Ağa Gil (Aşağı Ataşah Gil)
Aşkı Gil
Ateş Ağa Gil (Ataşağ Gil)
Ayrancı Gil
Balcı Gil
Behçet Gil
Badıkız Gil
Börek Gil
Cıfıt Gil
Cımıstan (Cin Mıstan) Gil
Çakırağa Gil
Çavuş Gil
Çekiç Gil
Çilağ Gil
Çimenezmez Gil
Deleri (Deli Ali) Gil
Dutçu Gil
Ebegız Gil (Öksüz Mehmet Gil)
Ebuhu Gil
Ekmekçi Gil
Emiroo Gil
Eysan Ağa (İhsan Ağa) Gil
Ezzacı Gil
Garip Ağa Gil
Güriz Gil (Kasımlar - Kayadibi)
Hacı Emin Gil
Hacı Ömer Gil
Hafız Osman Gil
Hacı Salih Gil
Hatıpo Gil
Hasanefendi Gil
Hayama Gil
Hayta Gil
Hoca Gil (Lütfi Gil)
Höpüş Gil
Kabakız Gil
Kalaycı Gil
Kavlak Hüseyin Gil
Kara Emin Gil
Kara Osman Gil
Karadağlı Gil
Karaka Gil
Karayastık Gil
Kölo Gil
Makineci Gil
Memik Gil
Mıcık Gil
Molla Ağa Gil
Molla Emin Gil
Molla Osmanağa Gil
Osman Efendi Gil
Ömür Osman Gil
Sırçalı Gil (Pıttıkkız Gil)
Şekerci Gil
Şevket Gil
Toruç Gil
Yörük Gil
Yukarı Gürüz Gil
Yukarı Zoro Gil (Yukarı Zoroğlu Gil, Tahirler, Hüsnü Gil, Doruk Gil)
Yüzbaşı Gil
Zoro Gil (Zoroğlu Gil)

   (Mehmet Behçet Bey'in 'Kastamonu Asarı Kadimesi' adlı eserinden)

   AKVEREN HARABESİ : Zağfıranbolu'nun Şark-ı Şimalisinde ve takbiren yirmi kilometre bu'dünde bulunan Akviran köyü, kadim bir kasaba harabisini havidir. köyün civarında bir tümsek vardır ki, orada Romalılara ait, üzeri tuğla ile örtülü bir mezar açılmıştır. Bu mezarın civarında -bu havaliyi teftiş ettiğim sırada- sondaj yaptırdım. Yontulmuş büyücek taşlara tesadüf ettim. Hafriyatı temdit suretiyle bu tümsekte bir çok şeyler bulunacağı muhakaktır.
   Hususiyle bu köyün civarındaki dağda, Anbar Kayası namıyla ma'ruf ve dağda oyulmuş bir tasassud mahalli vardır ki kapısında kabartma olarak bir heykel başı vardır. Fakat, gözleri ve ağzı müruri zamanla silinmiştir. Yazı vesaire yoktur. Bu itibarla, burası herhalde kadim bir yerdir.

Kaynak : Geçmişten Bugüne "Akveren" Köyü (Nail MEMİK)